Wat doen we?

Kwalitatief ontwerpend onderzoek naar de herverdeling van de beschikbare (woon)ruimte, met de woonbehoeften van de 55-plusser als uitgangspunt

Waarom.

  • De Nederlandse woningmarkt kampt met een groot aantal problemen. We hebben te maken met een groot woningtekort en dat tekort gaat de komende jaren alleen maar groter worden. Tegelijkertijd voldoen de woningen fysiek niet meer aan de duurzaamheidseisen van de toekomst en de wensen van een steeds ouder wordende bevolking. De oplossing voor het probleem volgens de overheid: het bijbouwen van 1 miljoen woningen. Er ligt dus een immense woningbouwopgagve maar tegelijkertijd is de ruimte schaars. Reden om de huidige woningvoorraad en hun bewoners eens kritisch te bekijken.

  • In Nederland wonen de meeste mensen in steden en de populatie in deze steden zal door vergrijzing de komende jaren sterk veranderen. Niet alleen wordt de groep ouderen groter, ook de levensverwachting stijgt waardoor ouderen steeds ouder worden. Het ouder worden brengt met zich mee dat iedereen uiteindelijk in meer of mindere mate behoefte heeft aan zorg.

    In de gemeente Rotterdam zal het aandeel ouderen stijgen van 97.000, 15,2 % van de totale bevolking in Rotterdam, in 2018 tot bijna 130.000 in 2035, 19,9 % van het totaal aantal inwoners. (CBS, PBL).

  • Empty-nesters verhuizen niet, terwijl hun woning niet toekomstbestendig is en hun ruimtebeslag groot is. De doelgroep valt nu tussen wal en schip en passend aanbod is er niet.

  • Er zijn verschillende algemene onderzoeken gedaan naar de 55-plussers en hun verhuisneigingen. Hoe ouder men wordt, hoe minder geneigd men is om te verhuizen. 56% van de 55-plussers geeft aan niet te willen verhuizen tenzij het niet anders kan. Zij geven een prettige eigen woning, een prettige woonbuurt en de aanwezigheid van voorzieningen in de buurt aan als belangrijkste redenen om niet te willen verhuizen. De meest voorkomende reden om wel te willen verhuizen is de ongeschiktheid van de woning of woonomgeving indien zij gezondheidsproblemen krijgen. (WoON 2012, 2015 en 2018)

  • Vanuit het Langer Thuis akkoord is een analyse gemaakt van de huidige en toekomstige toestand en van de verschillende wijken in Rotterdam. In Prins-Alexander zijn op dit moment al veel woningen voor ouderen. Toch stijgt ook hier het aantal 65+ huishoudens met 38%. Voor Prins-Alexander ligt er een kwalitatieve opgave waarin het woon- en zorgcomponent beter op elkaar aan moeten sluiten. Ook blijkt uit onderzoek dat ouderen het liefst in hun eigen buurt oud willen worden. We richten ons daarom op twee specifieke wijken in Rotterdam, Het Lage Land en Prinsenland.

  • Dit project richt zich op hoe we middels slim delen, minimaal bijbouwen en wijk specifieke aanpak de doorstroom en dus de ruimtelijke herverdeling binnen de huidige woningvoorraad kunnen stimuleren. We sluiten hiermee aan op de vraag vanuit de Open Oproep: Anders werken aan wonen. Met onze aanpak reduceren we de vraag naar nieuwe woningen, blijven bestaande sociale netwerken bestaan en voorkomen we de vraag naar nieuwe bouwmaterialen. Op hetzelfde moment kunnen we middels deze wijkaanpak kijken naar andere grootschalige opgaven die op dit moment leven (b.v. de energietransitie, vereenzaming en koolstof uitstoot). Door deze kansen aan elkaar te koppelen ontstaan er win-win situaties die de transitie naar een duurzamere gebouwde omgeving van de grond trekken.

Hoe.

Het ontwerpend onderzoek is ingedeeld in een aantal duidelijk stappen.

  • Stap 0

    augustus & september 2022

    Omgevingswandelingen in de buurten Prinsenland & Het Lage Land

  • Stap 1

    november & december

    Het verzamelen van de woonbehoeften van 55-plussers om een toekomstbestendige wijk te ontwerpen.

  • Stap 2

    december

    Het ontwikkelen van een aantal generieke scenario’s

  • Stap 3

    vanaf januari 2023 (fase 2)

    Locatie specifieke testcase op basis van één scenario